تستوسترون یک نوع هورمون جنسی در انسان است که در اندام بیضه مردان تولید شده و در زنان نیز به مقدار کمی در تخمدان ها تولید می شود. اگر چه هورمون تستوسترون، به عنوان یک آندروژن یا هورمون مردانه طبقه بندی می شود، اما برای زنان نیز بسیار حائز اهمیت است. این هورمون در مردان در مواردی همچون میل جنسی، بلوغ، توزیع چربی در بدن، تولید اسپرم، قدرت عضلانی، تولید گلبول های قرمز و همچنین رشد مو های بدن نقش بسیار اساسی را ایفا کرده و در زنان نیز تستوسترون می تواند بر روی سلامت استخوان ها، باروری، چرخه قاعدگی و همچنین سلامت سینه ها بسیار تاثیر گذار باشد. این هورمون در بدن دارای مقدار مشخصی است و بالا بودن هورمون مردانه در زنان دارای تأثیرات و علائمی در سلامت جسمی زنان است که در ادامه با این علائم آشنا شده و آن ها را مورد بررسی قرار خواهیم داد. پس در ادامه مقاله با ما همراه باشید.
در پاسخ به این سوال باید گفت که خیر. در بدن زنان و مردان، به طور طبیعی در اندام های جنسی تستوسترون تولید می شود و همانند هورمون های شناخته شده تری چون استروژن، نقش اساسی را در سلامت زنان ایفا می کند. متعادل کردن تستوسترون در بدن نیز می تواند بیشترین تأثیر را بر سلامت بانوان داشته باشد. در حالی که برخی از بانوان نگران هستند که آیا وجود تستوسترون در آن ها، بدنشان را مردانه می کند، باید گفت که میزان استاندارد تستوسترون در تمامی زنان وجود داشته و نقش بسیار مهمی را در سلامت و تندرستی آن ها ایفا می کند.
مدیریت تولید هورمون در سراسر بدن، توسط مغز انجام می شود و ناحیه ای به نام هیپوتالاموس در مغز، با ارسال سیگنال هایی به غدد، دستور تولید هورمون های مورد نیاز را صادر می کند. هورمون های تولید شده نیز از طریق سیستم گردش خون به سراسر بدن حرکت کرده و با توجه به نیاز های بدن، وظیفه خود را انجام می دهند. عوامل و دلایل بسیار متعددی نیز می توانند سبب افزایش تولید هورمون تستوسترون در زنان شوند که از مهم ترین این فاکتور ها می توان به موارد زیر اشاره نمود:
بیشتر بخوانید: آزمایش های هورمونی زنان
هورمون تستوسترون در زنان، نقش مهمی را در سلامت آن ها ایفا کرده و دارای عملکرد های مهمی در کمک به میل جنسی و همچنین رشد و استحکام استخوان ها می باشد. همچنین این هورمون در زنان، سلامت تخمدان را ارتقا داده و انرژی زنان را برای انجام فعالیت ها بسیار بهبود می بخشد. کاهش و یا افزایش سطح تستوسترون در بدن زنان، دارای علائم و نشانه هایی در بدن است که از مهم ترین علائم بالا بودن هورمون مردانه در زنان، می توان به موارد زیر اشاره نمود:
رشد غیر معمول مو در بدن زنان، یکی از بارزترین نشانه های افزایش هورمون تستوسترون در بانوان است. تستوسترون اضافی در مردان، به دی هیدروتستوسترون که مسئول رشد مو های صورت، بدن و شرمگاهی در دوران بلوغ است تبدیل می شود. افزایش بیش از حد تستوسترون در زنان نیز به DHT تبدیل شده و می تواند سبب رشد مو های ناخواسته و افزایش آن ها شود.
دی هیدروتستوسترون همچنین مسئول ریزش مو در سر مردان است و مقدار بیش از حد این نوع آندروژن در زنان، می تواند فولیکول های مو را بسیار کوچک کرده و بنابراین مو های شما شروع به ریزش می کنند. همچنین با افزایش هورمون تستوسترون، چرخه رشد مو نیز کاهش می یابد.
بالا بودن هورمون مردانه در زنان و یا مصرف بیش از حد هورمون های جنسی مردانه، می تواند چرخه قاعدگی در زنان و سایر فرایند های جنسی را بسیار مختل کند. هورمون تستوسترون، جایگاه ویژه ای در باروری زنان داشته و میل جنسی را در طول تخمک گذاری افزایش می دهد. اما با این حال اگر میزان آن از حد استاندارد در بدن بیشتر شود، با هورمون جنسی زنانه به نام استروژن تداخل یافته و با اختلال در پریود ها، می تواند قاعدگی را بسیار دردناک و سنگین تر کند. همچنین بر روی باروری نیز تأثیر منفی گذاشته و باعث عدم تداوم تخمک گذاری منظم می شود.
زمانی که هورمون های زنانه نا متعادل باشند، خلق و خوی آن ها نیز تغییر کرده و نامتعادل می شود. سیستم آدرنال نیز در بدن زنان، نقش بسیار حیاتی را در کنترل احساسات از لحاظ فیزیکی و ذهنی ایفا می کند. برخی مطالعات نشان می دهند که سطح بالای تستوسترون یا هورمون مردانه در زنان، می تواند سبب شدت اضطراب و یا افسردگی در بانوان شود.
یکی از مهم ترین نشانه های بالا بودن هورمون مردانه در زنان، وجود آکنه و جوش بر روی صورت زنان است. هورمون تستوسترون در بدن مردان، غدد عروقی را برای بزرگ تر شدن و تولید چربی تحریک کرده و از این رو مردان بیشتر از زنان عرق می کنند. با افزایش تستوسترون در زنان، چربی های اضافی در صورت همراه با التهاب، از طریق منافذ صورت خارج نشده و با تجمع باکتری ها، آکنه و جوش های بسیار زیادی تشکیل می شود.
دیگر علائم بالا بودن هورمون مردانه در زنان نیز عبارتند از:
بیشتر بخوانید: زمان مناسب برای آزمایشات هورمونی زنان
تست هورمون تستوسترون، آزمایشی است که جهت بررسی بالا بودن و یا پایین بودن هورمون جنسی مردانه در زنان انجام می شود. به طور کلی مقدار طبیعی هورمون جنسی تستوسترون در زنان، بین ۱۵ تا ۷۰ نانوگرم در دسی لیتر است و با گرفتن نمونه خون از زنان، میزان این هورمون در خون تشخیص داده می شود. سطح بالای هورمون تستوسترون در زنان نیز دارای بازه سنی مشخصی نبوده و به دلایل متعددی می تواند میزان استاندارد آن در بدن افزایش یابد.
از جمله فاکتورهای اندازهگیری شده در آزمایش تستوسترون در زنان نیز می توان به موارد زیر اشاره نمود:
همان طور که به آن در این مقاله به آن اشاره شد، انجام آزمایش هورمون تستوسترون در زنان، مرتبط به سن مشخصی در بانوان نبوده و دختران و زنان ممکن است در هر یک از رده های سنی پس از بلوغ، به دلایل متعدد مجبور به انجام این تست شوند. در صورت ریزش متعدد مو سر، آکنه های پی در پی در صورت، ناباروری، چرب شدن پوست، بم شدن صدا، رشد مو های زائد در بدن، کاهش میل جنسی و غیره، پزشک مربوطه آزمایش بررسی سطح تستوسترون در خون را تجویز کرده و با مشاهده آن، علل بروز این علائم را بررسی و درمان های لازم را تجویز می کند.
بیشترین میزان هورمون تستوسترون در بدن، در ساعات اولیه صبح است و به طور معمول نیز آزمایشات آن در اولین وقت صبح انجام می شود. برای انجام این تست نیز، نمونه گیری خون از طریق ورید بازویی انجام شده و جهت بررسی به بخش آزمایش ارسال می شود. مقدار طبیعی تستوسترون در زنان بین ۱۹ تا ۴۹ سالگی، بین ۸ تا ۴۸ نانوگرم در دسی لیتر بوده و برای زنان بالای ۵۰ سال، بین ۲ تا ۴۱ نانوگرم در دسی لیتر است. در صورت افزایش مقدار تستوسترون از حد استاندارد با توجه به رده سنی، پزشک درمان های لازم را برای کاهش هورمون و همچنین از بین بردن علائم آن در بدن تجویز می کند.
آزمایشگاه پاتوبیولوژی نارون در تهران، مجموعه ای بسیار تخصصی و مجهز برای ارائه انواع خدمات آزمایشی بوده و با بهرهمندی از به روزترین و پیشرفته ترین تجهیزات و همچنین بهرهگیری از متخصصین بسیار حاذق و با تجربه، خدمات خود را در سطح بالای کیفی به مراجعین ارائه می دهد.
در پایان
شما عزیزان می توانید برای انجام آزمایش تستوسترون در زنان و همچنین اطلاع از سایر خدمات تست در منزل، با آزمایشگاه نارون تماس حاصل کرده و با مشاوران ما در ارتباط باشید.