آزمایش هپاتیت

از آنجایی که هپاتیت یک بیماری مربوط به التهاب کبد است و ریشه ویروسی دارد، به همین دلیل افرادی که مشکوک به ابتلا به این بیماری هستند، باید در اولین زمان ممکن آزمایش هپاتیت را انجام دهند تا متخصص با نتیجه آزمایش بتواند تشخیص دهد آیا فرد دچار ویروس هپاتیت شده است یا خیر. این مطلب که توسط کارشناسان و متخصصان آزمایشگاه نارون نوشته شده است، مطالب مفیدی را در مورد انواع آزمایش هپاتیت و نحوه تشخیص آن با آزمایش خون در اختیار شما می‌گذارد.

بیماری هپاتیت چیست؟

بیماری هپاتیت به کبد که یکی از بزرگترین و مهمترین اندام‌ها در بدن است حمله می‌کند. اگر کبد دچار مشکل شود بحث سمیت‌زدایی خون، تولید صفرا، تجزیه چربی، پروتئین و کربوهیدرات، ذخیره ویتأمین‌ها و تولید هورمون‌ها دچار اختلال خواهد شد. هپاتیت به دو نوع هپاتیت ویروسی و هپاتیت غیر ویروسی تقسیم می‌شود.

 هپاتیت ویروسی یکی از بیماری‌های خطرناکی است که باعث التهاب و آسیب به کبد می‌شود. این ویروس در ۵ گروه A ، B، C،D  و E قرار دارد که شدت آسیب وارد به کبد ناشی از هر کدام از این ویروس‌ها کاملاً متفاوت خواهد بود. برای مثال اگر کسی درگیر بیماری هپاتیت A شود یک بیماری کوتاه مدت حاد را پشت سر خواهد گذاشت. اما هپاتیت B، C،D  جز بیماری‌های مزمن هستند و هپاتیت  E جز بیماری‌های حاد شناخته شده و اگر فردی باردار باشد برای او بسیار خطرناک خواهد بود.

اما عامل ابتلا به هپاتیت غیر ویروسی یا هپاتیت غیر عفونی، الکل و یا مصرف بیش از اندازه برخی از دارو‌ها می‌باشد.

چه زمانی برای انجام آزمایش هپاتیت اقدام کنیم؟

به محض اینکه شما علائم زیر را مشاهده کردید، باید حتماً به متخصص مراجعه نمایید تا بعد از معاینه در صورت نیاز، آزمایش هپاتیت را برای شما تجویز کند. در واقع این علائم نشان می‌دهند که به احتمال زیاد کبد شما آسیب دیده و دچار التهاب شده است و این آسیب می‌تواند ناشی از ابتلا به هپاتیت باشد. نشانه‌های ابتلا به هپاتیت عبارتند از:

• احساس خستگی مفرط
• تیره شدن ادرار
• روشن شدن مدفوع
• درد در ناحیه شکم
• کاهش اشتها
• بروز علائم شبیه به آنفولانزا
• کاهش وزن به صورت ناگهانی و بی هیچ دلیل
• زرد شدن پوست و چشم‌ها
• حالت تهوع و استفراغ

لازم است این نکته را بیان کنیم که این علائم به صورت ناگهانی بروز نمی‌کنند بلکه هپاتیت یک بیماری مزمن رو به رشد است که علائم آن به تدریج افزایش می‌یابد. ممکن است در ابتدا علائم کمرنگ باشند و در نتیجه متخصص نتواند به راحتی تشخیص دهد. به همین دلیل لازم است آزمایش هپاتیت را انجام دهید. ولی در برخی از افراد به حدی علائم گسترش پیدا کرده که حتی متخصص بدون آزمایش هپاتیت نیز می‌تواند ابتلا به بیماری را تشخیص دهد. ولی با این حال باز هم برای اطمینان ۱۰۰ درصدی از فرد می‌خواهد آزمایش هپاتیت را انجام دهد.

معرفی انواع آزمایش هپاتیت

ممکن است متخصص  بعد از معاینه به این نتیجه برسد که شما باید آزمایش هپاتیت و تست‌های دیگر را انجام دهید. البته اگر قبلاً نیز به این بیماری دچار شده‌اید و درمان انجام شده است، باید سابقه و پرونده پزشکی خود را در اختیار متخصص بگذارید. انواع آزمایش هپاتیت به شرح زیر می‌باشد:

آزمایش خون و سرولوژی

با آزمایش خون می‌توان نوع ویروس هپاتیت در بدن فرد را تشخیص داد. متخصص براساس مقدار آنتی ژن و آنتی‌بادی می‌تواند نوع ویروس هپاتیت  را تشخیص دهد. البته نتیجه آزمایش خون برای تشخیص هپاتیت A دقیق‌تر است.

 تست عملکرد کبد

در این روش نیز ابتدا باید آزمایش خون انجام شود تا براساس فاکتور‌هایی همانند بیلی‌روبین، آلبومین، توتال پروتئین، آلکالین فسفاتاز، AST و ALT  بتواند عملکرد کبد را مورد بررسی قرار دهد. در صورتی که مشخص شود سطح این فاکتور‌ها در حد نرمال نیست متخصص به این نتیجه می‌رسد که کبد عملکرد طبیعی ندارد. در صورتی که آنزیم‌های کبدی نیز بالا باشند نشان می‌دهد کبد تحت فشار است و یا آسیبی به آن وارد شده است. با انجام تست عملکرد کبد می‌توان هپاتیت نوع D را تشخیص داد.

 سونوگرافی شکم

سونوگرافی که با استفاده از امواج فروصوت انجام می‌شود می‌تواند با بررسی مایعات شکمی، میزان آسیب وارد شده به کبد، اندازه کبد، تومور‌های کبدی و ناهنجاری‌های موجود در کیسه صفرا، احتمال ابتلا به هپاتیت نوع C را تشخیص دهد. در واقع سونوگرافی شکم بیشتر با هدف بررسی احتمال ابتلا به هپاتیت نوع C انجام می‌شود.

آیا برای انجام آزمایش هپاتیت باید ناشتا باشیم؟

این موضوع بستگی دارد که متخصص کدام یک از تست‌ها و آزمایش‌ها را برای شما تجویز کرده است. اگر می‌خواهید آزمایش خون انجام دهید، قطعاً باید ناشتا باشید چون سطح آنزیم‌ها و ترکیبات متابولیکی در بدن اندازه‌گیری می‌شود. اما در صورتی که متخصص آزمایش به روش الایزا ، pcr  و یا روش مولکولی را تجویز نموده است، نیازی نیست شما ناشتا باشید. در این روش تمرکز آزمایش بر روی آنتی ژن‌ها و آنتی‌بادی‌ها است.
البته در بین دو روش مولکولی و روش الایزا، روش مولکولی از قدرت بالاتری برخوردار بوده و در واقع حساس‌تر است. به همین دلیل در اغلب مواقع متخصص از شما می‌خواهد تست‌های مولکولی را انجام دهید که در این شرایط نیز نیازی به ناشتا بودن نخواهد بود.

چه زمانی نتیجه آزمایش هپاتیت آماده می‌شود؟

در این مورد نمی‌توانیم زمان دقیقی را مشخص کنیم چون باید ابتدا بررسی شود که متخصص کدام یک از انواع آزمایش‌های هپاتیت را برای شما تجویز کرده است. برخی از آزمایش‌ها سریع‌تر انجام می‌شوند ولی برخی دیگر همانند pcr یا روش‌های مولکولی به مدت زمان بیشتری نیاز دارند. عملکرد آزمایشگاه نیز بسیار مهم است. آزمایشگاه نارون به دلیل اینکه از تجهیزات پیشرفته تحت نظر کادر درمان متخصص برخوردار می‌باشد و همچنین تعداد کارشناسانی که مسئول انجام تست‌ها هستند زیاد است، به همین دلیل در کوتاه‌ترین زمان ممکن نتیجه آزمایش هپاتیت را با تفسیر کامل در اختیار شما خواهد گذاشت.

نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید بحث انجام آزمایش هپاتیت در منزل توسط کیت خانگی توسط خود شخص است. می‌توانید با کیت‌های خانگی این کار را انجام دهید تا سریعاً نتیجه را ببینید ولی خطای این روش بسیار بالا است. پس بهترین کار، مراجعه به آزمایشگاه‌های مجهز می‌باشد.

کلام آخر

از آنجایی که آزمایش هپاتیت یکی از آزمایش‌های تخصصی است و نیاز به دقت زیادی دارد، شما باید به سراغ آزمایشگاه‌های تخصصی همانند آزمایشگاه نارون بروید. این مرکز به عنوان یکی از بهترین آزمایشگاه‌های تهران شناخته شده است که آزمایش در منزل را نیز انجام می‌دهد. در واقع ما می‌توانیم آزمایش هپاتیت را در محل کار یا خانه شما انجام دهیم. کافی است با ما تماس بگیرید تا کارشناسان ما به منزل شما مراجعه کنند و سپس نتیجه توسط پزشکان متخصص تفسیر خواهد شد.