دستورالعمل جامع ناشتایی برای آمادگی پیش از آزمایشات

وقتی می‌خواهید آزمایش انجام دهید، قبل از هر چیزی شما باید آمادگی لازم برای انجام این آزمایشات را داشته باشید. لازم است به یکسری نکات توجه کنید تا نتیجه آزمایش با دقت بالایی به دست بیاید. به همین دلیل ما تصمیم گرفتیم در این مطلب، دستورالعمل جامع ناشتایی برای آمادگی پیش از آزمایشات را در اختیار شما قرار دهیم. بنابراین با مطالعه این مقاله، از این پس به خوبی می‌دانید که چه آزمایشاتی باید به صورت ناشتا انجام شوند حتی اگر متخصص نکته‌ای در این مورد به شما گوشزد نکرده باشد. پس حتماً تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.

اهمیت ناشتا بودن قبل از انجام آزمایشات

اجازه دهید در ابتدای مطلب در مورد اهمیت ناشتا بودن قبل از انجام آزمایشات صحبت کنیم چون بعضی از افراد نسبت به این موضوع سهل‌انگاری می‌کنند. در اغلب آزمایشات خون، پارامتر‌هایی همانند ویتأمین‌ها، چربی، کربوهیدرات و پروتئین‌ها اندازه‌گیری می‌شود. وقتی شما غذا می‌خورید، به دلیل تغییر در سطح متابولیسم بدن، سطح این فاکتور‌ها نیز تغییر خواهد کرد. به همین دلیل است که متخصص از شما می‌خواهد برای مدت زمان مشخصی قبل از انجام آزمایش، حتماً ناشتا باشید تا سطح فاکتور‌های اصلی خون به حالت تعادل نزدیک شود. در این صورت دقت آزمایش بالا می‌رود و متخصص با اطمینان بیشتری می‌تواند براساس نتیجه آزمایش، سلامت بدن شما را مورد بررسی قرار دهد.

نکات مهم ناشتایی پیش از آزمایش

همانگونه که متوجه شدید ناشتا بودن برای آمادگی پیش از آزمایشات، یکی از شروط لازم برای افزایش دقت کار است. حتی اگر شما به بهترین آزمایشگاه مراجعه کنید که با تجهیزات پیشرفته آزمایشات را برای شما انجام می‌دهند ولی بازه زمانی ناشتایی قبل از آزمایشات را رعایت نکرده باشید، آزمایش دچار خطا می‌شود. چند نکته مهم پیش از انجام آزمایش و در زمانی که ناشتا هستید عبارتنداز:

1. توصیه می‌کنیم به مدت ۱۰ الی ۱۲ ساعت قبل از آزمایش، به جز آب هیچ غذا یا نوشیدنی دیگری نخورید. از آنجایی که اغلب افراد آزمایشات را در صبح انجام می‌دهند پس این مدت زمان ناشتایی، مربوط به شب است. چون سطح فعالیت‌های بدن در شب به شدت کاهش پیدا می‌کند؛ بدن به حالت ریکاوری نزدیک می‌شود و اکنون در صبح می‌توانیم مقدار دقیق پارامتر‌های خون را اندازه‌گیری کنیم.
2. در اغلب موارد، ناشتا بودن به مدت زمان ۱۰ الی ۱۲ ساعت قبل از انجام آزمایشات کافی است چون اگر زمان ناشتایی بیش از ۱۶ ساعت شود، گرسنگی زیاد به شما غلبه می‌کند و ممکن است عواقبی به همراه داشته باشد.
3. در مدت زمانی که ناشتا هستید باید از جویدن آدامس، استعمال دخانیات و حتی انجام فعالیت‌های ورزشی، خودداری کنید چون همه این موارد می‌تواند باعث تحریک سیستم گوارش و تغییر در نتیجه آزمایش گردد.
4. زمانی که می‌خواهید آزمایش بدهید، مسواک زدن هیچ منعی برای شما ندارد.
5. ممکن است شما به دلیل ابتلا به بیماری مجبور باشید یکسری دارو‌ها را مصرف کنید و متخصص به شما اجازه نداده است که در مدت زمان ناشتایی، این دارو‌ها را قطع کنید .پس نباید سرخود عمل کنید. حتی تا زمان نمونه‌گیری این دارو‌ها را طبق دستورالعمل قبلی مصرف نمایید. اما در زمانی که می‌خواهید آزمایش خون انجام دهید، این موضوع را به کارشناس آزمایشگاه اطلاع دهید.
6. همانگونه که گفتیم در طول مدت زمان ناشتایی می‌توانید آب مصرف کنید اما اگر قرار است در کنار آزمایش خون، آزمایش ادرار را نیز انجام دهید، بهتر است مصرف آب بیش از اندازه نباشد چون باید غلظت خون به حالت نرمال نزدیک شود.

بیشتر بخوانید: شرایط آزمایش چربی خون

مدت زمان ناشتا بودن پیش از انجام آزمایشات براساس فاکتور‌های خونی

در قسمت قبل بیان کردیم که بهترین مدت زمان ناشتا بودن پیش از آزمایشات، بین ۱۰ الی ۱۲ ساعت است. اما بسته به اینکه شما می‌خواهید کدام فاکتور‌های خونی را اندازه‌گیری کنید و نوع آزمایش چیست، ممکن است این مدت زمان کمی کمتر یا بیشتر گردد. برای مثال:

1. اگر می‌خواهید چربی خون همانند تری‌گلیسیرید را اندازه‌گیری کنید، باید حداقل ۱۲ ساعت بازه زمانی ناشتایی را رعایت کنید.
2. در صورتی که می‌خواهید قند خون دو ساعته را اندازه‌گیری کنید، باید مدت زمان ناشتا بودن از شب قبل، حداقل ۸ ساعت باشد.
3. افرادی که می‌خواهند آزمایش تحمل قند خون انجام دهند، از شب قدر حداقل ۸ سال باید ناشتا بمانند.
4. ممکن است شما می‌خواهید آزمایش هورمون‌های تیروئیدی را انجام دهید. اگر چه این آزمایشات نیازی به ناشتا بودن ندارند ولی اگر شما غذای چرب مصرف کنید و میزان چربی خون بالا برود، این موضوع بر روی نتیجه آزمایش تیروئید تأثیر می‌گذارد. پس بهتر است حداقل 3 ساعت قبل از انجام آزمایش تیروئید هیچ غذایی نخورید.
5. درمورد آزمایش‌های مربوط به تست‌ کبد نیز نیازی به ناشتا بودن نیست ولی برای احتیاط بهتر است حداقل چند ساعت از این قانون پیروی کرده و ناشتا بمانید.
6. در صورتی که متخصص از شما می‌خواهد آزمایش آهن انجام دهید، باید حداقل ۱۲ ساعت از مصرف مواد غذایی و مکمل‌های حاوی آهن پیروی خودداری کنید. به خصوص مصرف گوشت قرمز را در این ۱۲ ساعت کنار بگذارید.
7. برای اندازه‌گیری سطح اوره، اسید اوریک و آلدولاز شما به حداقل ۴ ساعت ناشتا بودن نیاز خواهید داشت.
8. برای انجام تست تحریک هورمون رشد، شما باید حداقل از ۸ ساعت قبل ناشتا باشید. همچنین این نکته را به خاطر بسپارید که بهترین زمان انجام این تست، قبل از ساعت ۱۰ صبح است.

 ناشتا بودن قبل از انجام آزمایشات کودکان

قطعاً اصول انجام آزمایشات باید درباره همه افراد در هر رده سنی رعایت گردد. بنابراین اگر کودک شما باید آزمایشاتی انجام دهد که نیاز است مدتی ناشتا بماند، باید این موضوع رعایت شود. با توجه به اینکه کودکان تحمل گرسنگی را ندارند و بدن آن‌ها ضعیف است، پس برای اینکه دچار مشکل نشوند بهتر است چند نکته را در نظر داشته باشید:

• زمانبندی آزمایش را به گونه‌ای تنظیم کنید که در ابتدای روز بتوانید آزمایش کودک را انجام دهید و کودک شما سریع بتواند غذا بخورد.
• باید در مدت زمان ناشتا بودن، هر طور شده است حواس کودک خود را پرت کنید تا میلی به خوردن غذا یا تنقلات نداشته باشد.
• حتی می‌توانید از طرح تشویقی استفاده کنید. یعنی به کودک خود قول دهید در صورتی که مدت زمان ناشتا بودن را تحمل کند، برای یک خوراکی خوشمزه مورد علاقه‌اش را خواهید خرید.
• اگر بنا به هر دلیلی کودک شما در مدت زمانی که باید ناشتا باشد خوراکی خورد، پیشنهاد ما این است که حتماً زمانبندی آزمایش را عوض کنید چون خوردن خوراکی به خصوص فست فود‌ها به شدت بر روی وضعیت خون و نتیجه آزمایش تأثیر خواهد گذاشت.

آیا در دوران بارداری برای انجام آزمایشات نیز باید ناشتا باشیم?

خانم‌ها در دوران بارداری باید آزمایشات خون متعددی انجام دهند تا پزشک مربوطه بتواند سلامت بدن مادر و نوزاد را بررسی کند. برخی از این آزمایشات نیاز به ناشتا بودن دارند. این ناشتا بودن در اغلب مواقع هیچ خطری ندارد. اما به هر حال چون جنین در حال رشد در بدن مادر است، مادران باردار زودتر گرسنه می‌شوند و ناشتا بودن باعث سوزش معده آن‌ها خواهد شد. در صورتی که شما به عنوان یک خانم باردار دچار چنین مشکلی شدید، باید حتماً پزشکی خود را در جریان بگذارید.

کلام آخر

انجام آزمایش در مراکزی که تجهیزات پیشرفته‌ای دارند و متخصصان حرفه‌ای نتیجه آزمایش‌ها را تفسیر می‌کنند، کمک می‌کند متخصص با اطمینان بیشتری در مورد آزمایش شما نظر دهد. می‌توانید تحت نظر آزمایشگاه نارون تمام تست‌های خود را انجام دهید. ما خدمات آزمایش در منزل را نیز انجام می‌دهیم. به همین دلیل آزمایشگاه نارون به عنوان بهترین آزمایشگاه در تهران شناخته شده است. ابتدا شما با ما تماس می‌گیرید و نوع تست و آزمایش مد نظر خود را گزارش می‌کنید. در صورت امکان انجام آزمایش در منزل، زمانی که شما تعیین می‌کنید کارشناسان به منزل شما مراجعه خواهند کرد.